Kronika Oliwska

Pierwszy wójt oliwski Gustaw Shilling został wprowadzony na urząd dnia 1 listopada 1852 roku. W jednym z raportów poskarżył się, że jego poprzednicy zostawili mu cały stos zaległych spraw, a pisma do przejrzenia zajmowały wysokość trzy i pół stopy. Wójt zarządzał powstałym po likwidacji klasztornych władz administracyjnych sołectwem. Wcześniej, bo już od 1772 roku sołtysi z różną skutecznością administrowali gruntami o wielkości około trzydziestu morgów. Warto też pamiętać, że ludność płaciła wysokie podatki władzom pruskim. Po kasacie zakonu Oliwa przechodziła burzliwe dzieje i trudno dzisiaj ocenić, czy protesty, jakie pojawiły się przy decyzji o przyłączeniu jej do Gdańska były zasadne. Każdy miał swoje racje, a redaktorki Kroniki sądzą, że i dzisiaj historycy mają różne zdania i mają szansę rozpatrywania problemu pod wieloma aspektami. 

W Dzień Zaduszny wielu oliwian odwiedzało nasz oliwski cmentarz, który – zgodnie z tradycją – rozbłyska tego dnia tysiącem płomyków. Na mapie naszej dzielnicy to szczególne miejsce, głęboko wpisane w jej historię. Spoczywa tu wiele osób, które bezpośrednio tworzyły dzieje Oliwy.
Cmentarz Oliwski w Gdańsku to zabytkowy cmentarz komunalny, położony w dzielnicy Oliwa, istniejący od 1832 roku.
Historii oraz biografiom wybranych osób związanych z Oliwą poświęcona jest IV część „Oliwskich Impresji”, dostępna pod adresem:
http://www.dawnaoliwa.pl/bibloteczka/2022_Oliwa.html

Dzisiaj o godz. 18:00 Oliwski Ratusz Kultury zanurzył się w mglistej, nastrojowej Wenecji. Stało się tak za sprawą melancholijnych, nostalgicznych fotografii Dominiki Rafalskiej. Wernisaż wystawy przyciągnął niewielki tłumek gości, którzy z uwagą przysłuchiwali się artystce opowiadającej o jej spotkaniach z Wenecją, spojrzeniu na to miasto i refleksjach jakie towarzyszyły jej podczas podróży zarówno do miasta nad laguną, jak w głąb siebie. Wystawa potrwa do końca listopada. Wstęp wolny. /// Zaskoczenie / zachwyt / relacja oliwianki Elżbiety: "Wchodzę do Oliwskiego Ratusza Kultury na coponiedziałkowe konwersacje po angielsku i aż mnie zatyka, kiedy widzę nową wystawę na piętrze. Byki, byczki i bizony. Drewniane, kamienne i ceramiczne. Może nie do wyboru do koloru, bo w naturalnych barwach użytych materiałów, ale naprawdę ich dużo. Pełne zaskoczenie stąd, że mało prawdopodobnym zbiegiem okoliczności, akurat poprzedniego dnia skończyłam obraz z czterema bykami jako motywem przewodnim. To pierwsze zwierzęta, które namalowałam, i akurat te, z całej fauny, powitały mnie następnego popołudnia w martwej rzeźbiarskiej naturze. Dla mnie bomba." Wystawa już gotowa, ale wernisaż dopiero następnego dnia, zatem czytajcie relację kroniki z 4 listopada.

Zaczynamy ten dzień od wybranych wydarzeń przez oliwiankę Elżbietę:
"Wtorek. W Oliwie co najmniej trzy wydarzenia do wyboru. Dokument „Portret zdezorientowanego ojca.” w Muzeum Etnograficznym, rozmowy o umieraniu w kawiarni Książka i Wino, i wykład o Nietzschem w Domu Zarazy. Wszystko startuje o 18.00. Postawiłam na Nietzschego i nie pożałowałam. Wykładowczyni, pani Weronika Piróg, przyciągała uwagę tak samo treścią wykładu, jak i swoją gotycką stylizacją. Odważna była bardzo, a jednak nie przeszkodziła mi w zapamiętaniu większości opowieści o filozofie, do którego idei odwoływali się hitlerowscy naziści w Niemczech. To jeden z większych paradoksów w historii, bo sam Nietzsche zrzekł się swojego pruskiego obywatelstwa, swoimi rodakami pogardzał i na pewno nie nienawidził Żydów." 

W Oliwskim Ratuszu Kultury odbył się dzisiaj o godz. 18:00 wernisaż wystawy rzeźb Basi Drozdowicz "Rogate". Artystka przez ostatnie trzydzieści lat uczyła w szkole plastyki, ale wróciła do tworzenia. Wystawa pokazuje rogate zwierzęta z różnej materii: drewna, metalu, ceramiki. Wystawa potrwa do końca listopada.

Kronika Oliwska to także drobne wydarzenia i wzruszenia naszych mieszkańców, a czasem redaktorek. Dzielcie się nimi. Historii nie tworzą tylko królowie i wodzowie. To my, mieszkańcy Oliwy, goście Oliwy, turyści "na chwilę", artyści występujący na naszych scenach, bywalcy naszych, oliwskich wydarzeń - my wszyscy tworzymy historię. Dzisiaj na mokrej ławce przy palmiarni siedziała dwójka młodych ludzi. Dziewczyna miała niebieskie włosy. Chłopak nerwowo szarpał płócienną torbę. Opierali się o siebie. Rozmawiali. Kronika nie wie, o czym rozmawiali. Ale przecież zapisali się w dziejach świata. Może w ich rozmowie padły słowa przełomowe. Może emocje były silniejsze od innych energetycznie krążących po parku? A może rozmawiali o tym, co ugotują na obiad, a w tamtej mglisto-dżdżystej chwili było to dla nich najważniejsze? Pamiętajcie: w każdej chwili dzieje się jakaś historia. 

ACK Alternator, Centrum Filmowe i Uniwersytet Gdański zaprosili dzisiaj na film w wersji VHS "Martwi przed świtem. To historia tajemniczego pisarza, który zaprosił grupę młodych aktorów do pracy przy realizacji własnego scenariusza. Odosobniona posiadłość, mroczny klimat, zagubienie między fikcją a rzeczywistością i znikanie bohaterów. Film w reżyserii Dawida Torrone przyciągnął miłośników filmów wywołujących dreszcz emocji oscylujących na granicy horroru. 

W Pałacu Opatów trwa wystawa "Bazil Alkazzi: artysta i finaltrop". Muzeum wychodzi naprzeciw dzieciom i młodzieży organizując cykliczne wydarzenia dedykowane właśnie najmłodszym odbiorcom sztuki. Dzisiaj o godz. 13:00 odbyły się "Warsztaty z wyobraźni", w których uczestnicy mogli eksplorować kreatywność w różnych formach. Inspiracją był otaczający ich świat, ale też światy wyobraźni i sennych marzeń. 

Pokaz kucia orła! Przeczytajcie to na głos - jakże to dostojnie brzmi! Dzisiaj Kuźnia Wodna w Oliwie zaprosiła na pokaz, który był połączeniem ognia, powietrza, wody i metalu. Piękne widowisko, a jednocześnie niosące ważne przesłanie. Odzyskaliśmy niepodległość w czasach, których nie pamiętają już żadni uczestnicy dzisiejszego pokazu w Kuźni Wodnej, a jednak znaczenie tego wydarzenia niezmiennie porusza.

Cykl niedzielnych spotkań z muzyką "Dobre brzmienie!" w Oliwskim Ratuszu Kultury tym razem zabrzmiał muzyką klasyczną i rozrywkową wybraną przez prowadzącą Barbarę Żurowską Sutt.

Tego dnia o godz. 13:00 odbyło się kuratorskie oprowadzanie po wystawie Olga Boznańska i…". Samo nazwisko Boznańskiej, jednej z patronek roku 2025 przyciąga uwagę. Miłośników jej malarstwa nie brakuje. Ale wystawa to spory przegląd twórczości artystów przełomu XIX i XX wieku. Inne nazwiska magnetyzują równie mocno: Wojciech Weiss, Jacek Malczewski, Witkacy, Julian Fałat, Aleksander Gierymski, Józef Chełmoński...
Drodzy czytelnicy Kroniki! Nie było Was na oprowadzaniu? Nie szkodzi, wejdźcie do Pałacu Opatów podczas jednego ze spacerów, gdy zmarzną Wam dłonie, a oczy zapragną nie tylko widoku nagich drzew parkowych.

Dzisiaj w Oliwie zimno. Okutani szalikami i ciepłymi kurtkami czasem ze zdziwieniem patrzymy na tych, którym pogoda nie przeszkadza w noszeniu sandałów. Na pewno nie przeszkadza? Jesteśmy ciekawi? Czy ubiór może być manifestem społecznym? Oliwianka Elżbieta zauważa ciekawą i inspirującą różnorodność: "Pogoda adekwatna do daty. Pochmurno, zimno i wilgotno od ciągłej mżawki. Temperatura poniżej 10 stopni, ja okutana w zimową kurtkę i czapkę, jak prawie wszyscy zresztą, a tu raptem widzę z tramwaju, na przystanku przy uniwerku, twardziela w t-shircie. Nawet się nie kulił w tej skromnej odzieży. Jeszcze nie zdążyłam o nim zapomnieć, kiedy kilka godzin później, w tej samej okolicy, mija mnie gość w cienkim polarku i sandałach na gołych stopach. Tego już mogłam grzecznie zapytać, czy mu nie chłodno. Równie grzecznie odpowiedział, że sandały to jego całoroczne obuwie, bo tak mu najlepiej.
Różna wrażliwość ludzi na warunki pogodowe doskonale odpowiada naszej różnorodności pod każdym innym względem. Tak było, jest i żadna cywilizacyjna urawniłowka tego nigdy nie zmieni."

Współcześnie Kuźnia Wodna w Oliwie jest miejscem, gdzie tradycyjnie już w dniu 11 listopada organizowane są pokazy kucia Orła Białego, symbolizujące wolność i niepodległość. Wydarzenia te odbywają się w ramach obchodów Narodowego Święta Niepodległości i obejmują pokazy kowalskie oraz warsztaty artystyczne. W 2017 roku, 11 listopada, zapowiedziano w Kuźni Wodnej pokaz „kucia Orła Białego w koronie ze stali”. W 2019 kuciu towarzyszyły warsztaty ceramiczne.

Jak podaje Jan Daniluk, na początku listopada 1939 roku w Gdańsku-Oliwie otwarto składnicę aktową szefa Archiwum Wojsk Lądowych w Gdańsku (Aktensammelstelle des Chefs der Heeresarchiv-Danzig).
11 listopada 1939 r. kierownicy wszystkich pozostałych wojskowych placówek archiwalnych, podległych centralnemu kierownictwu w Poczdamie, zostali poinformowani o rozpoczęciu działalności nowej jednostki. Składnicę zorganizowano w rejonie skrzyżowania dzisiejszych ulic Droszyńskiego (dawniej Zimmererstrasse) oraz Śląskiej (przed wojną Konradstrasse, później Emdener Strasse) w Gdańsku-Oliwie. Adres placówki brzmiał: Zimmererstrasse 8.
 

Kronika przypomina, że w Oddziale Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego czyli Pałacu Opatów działa także Kino w Pałacu. W ramach cyklu "Pędzlem i powieścią" towarzyszących wystawie "Olga Boznańska i…" wyświetlane są seanse, w których widownia ma okazję przypomnieć sobie klasykę malarską i literacką. Organizatorzy zdecydowali się na filmy, które łączą światy z powieści i obrazów, a każdorazowo opatruje je wstępem filmoznawca Krzysztof Kornecki. Dzisiaj o godz. 18:00 odbył się pokaz kultowego już filmu z 1972 roku - "Wesela" Andrzeja Wajdy.

Kochajmy sztukę. To jest nasze cywilizacyjne świadectwo. Bądźmy uważni na detale. Oliwianka Elżbieta zauważa ten detal i zachwyca się nim w drodze do domu. Kronika i jej redaktorki zachęcają, by być jak Elżbieta: "Ponieważ jest praktycznie ciemno kiedy wracam ostatnio z Oliwy do domu, w wielu oknach palą się już światła. I dlatego dziś z dużą przyjemnością stanęłam na przystanku tramwajowym przy Obrońców Westerplatte. Niezmiennie bowiem lubię jesiennymi i zimowymi wieczorami podziwiać stamtąd jedno z okolicznych mieszkań. Na tle białych ścian wyraźnie widać odważny motyw przeskalowanych, pięknych barwnych kwiatów i głęboką czerń w ich tle.  Tylko że to nie obraz, ale cały sufit. Mocne i cudne."

13 listopada 1737 roku w 64 roku życia zmarł Georg Konstantin von Huelsen, "pan i spadkobierca dóbr Dagdeten Stabben Essen Bukhoff, podkomorzy króla Augusta II Mocnego, kapitan, mąż wielkiego umysłu i ochoczy w radach" - tak pisał o nim Zygmunt Iwicki. Pomnik zmarłemu postawili synowie, a jest to znajdujący się w ambicie obelisk z piaskowca. Osadzono go na sarkofagu i ozdobiono herbem, popiersiem zmarłego i trzema puttami.

Uczniowie SP nr 35, którzy dzisiaj o godz. 9:00 wspólnie z wychowawczynią przybyli na wystawę "Miasto. Obraz", cykl fotografii autorstwa Dominiki Rafalskiej włączyli się w rozmowy na temat Wenecji, sztuki fotografii, postrzegania rzeczywistości i... specyficznego widzenia sztuki przez osobę niewidomą. Warsztaty przy współudziale pochodzącej z Kłodzka Danuty Szewczyk poprowadziła historyczka sztuki Anna Cirocka. Pani Danuta jest niezwykle elegancką, barwną osobą. Na spotkanie z młodzieżą przybyła w czerwonej sukience, umalowana, z uśmiechem i dobrym nastrojem. Mimo tego, że prawie nie widzi świata i potrzebuje zarówno białej laski, jak pomocy innych ludzi, nie ustaje w dzieleniu się radością życia i czerpaniu ze sztuki. Uczniowie pomogli pani Danusi "zobaczyć" mgliste, prawie monochromatyczne fotografie. Pytali też o codzienność, na przykład, czy ma dzieci, czy lubi podróżować, co lubi jeść, czym zajmuje się w życiu. Spotkanie było nie tylko konfrontacją ze sztuką, ale też afirmacją radości życia i uwrażliwieniem młodzieży na potrzeby innych.

Stand Up Tomasz Karolak. 50 - i co? Dzisiaj o godz. 20.30 w Oliwskim Ratuszu Kultury odbył się drugi występ Tomasza Karolaka, którego postać przyciąga jak magnes. Lubimy go jako aktora, rozbawia nas od lat, ale to także doskonały głos i wyczucie rytmu emocji, jakie przekazuje. Stand Up okazał się dobrym kierunkiem w działaniach artystyczno-rozrywkowych. Szczęśliwcy, którym udało się kupić bilet bawili się świetnie podczas dzisiejszego wieczoru. 

W auli 1.43 Wydziału Filologicznego UG odbyło się dzisiaj spotkanie z Charlotte Weitze autorką książki "Rosarium". To powieść o trzech kobietach połączonych z naturą w tajemny sposób. Narracja balansuje na granicy oniryczności, naukowych dociekań i realizmu magicznego. Duńska pisarka była wielokrotnie nagradzana za swoje publikacje. Spotkanie poprowadziła Anna Ratajczak-Krajka.

Kolejne spotkanie autorskie w auli 1.43 Wydziału Filologicznego UG. Tym razem gościnią była Ilona Wiśniewska, doceniona i chętnie czytana autorka książek o dalekiej Północy. Jej intymne relacje słowne wciągają w świat, który snuje się wolniej, w którym jest mniej słońca, a więcej zimna, gdzie surowość krajobrazu i wszechobecne zimne morze wymuszają inne zasady życia. Tym razem spotkanie poprowadzone przez Krystynę Weiher-Sitkiewicz toczyło się wokół najnowszej książki "Hjem. Na północnych wyspach".

Oliwski Ratusz Kultury zaprosił dzisiaj na wyjątkowy koncert Doroty Miśkiewicz i Marka Napiórkowskiego. Artystów chyba nie trzeba dzisiaj przedstawiać, ale warto o nich wspominać. Szczęśliwcy mogli posłuchać tej fascynującej, wywołującej podskórne wibracje muzyki o godz. 19:00. /// Czy wiecie, że dnia 16 listopada 1975 roku wówczas arcybiskup i metropolita krajowski Karol Wojtyła poświęcił Salę Pokoju, dawny refektarz mnichów i krużganki klasztorne tym samym otwierając muzeum prezentujące dzieła sztuki sakralnej i historię klasztoru? Tak było, a dzisiaj, po niewielkich zmianach od lat siedemdziesiątych, w każdym sezonie letnim można zwiedzać dawny klasztor i istniejące w nim Muzeum Diecezjalne. To niewielkie zbiory, ale ogromna historia. 

17 listopada 2018 roku odbyła się dziesiąta edycja festiwalu NARRACJE, a była ona szczególna, bo scenerią dla artystycznych działań uczyniono Oliwę. Kto z Was pamięta neon prof. Anny Królikiewicz "IN LIGHT WE TRUST"? A kto zanurzył się w ciemnościach wczesnego wieczoru i nocy po to, by na nowo interpretować słowa Reinera Marii Rilkego "Słońca w ciszy były jak wielki śpiew w zenicie" tak, jak interpretowali je artyści i kurator Piotr Stasiowski? Redaktorki Kroniki mają nadzieję na powrót NARRACJI do Oliwy. 

Etnomatograf, czyli kino w muzeum. 18.11.2025 o godz. 18:00 Oddział Etnografii zaprosił na pokaz filmu "Zhakować hejt" w reżyserii Simona Klose. Kino w muzeum działa w każdy wtorek, wstęp jest wolny, ale ilość miejsc ograniczona. Kronika poleca śledzić repertuar, bo organizatorzy proponują ciekawe filmy i trudne społecznie tematy. /// Dom Sąsiedzki w Oliwskim Ratuszu Kultury działa tak aktywnie, że harmonogram pęka w szwach.

We wtorki odbywa się cykl spotkań "Rozmowy nieuczesane" i właśnie dzisiaj gościem o godz. 11:00 był Włodzimierz Wysocki, a prelegentką, która zaangażowała się w przygotowanie wydarzenia była Halina Spychała-Betka, nasza aktywna wolontariuszka. Kochani, redaktorki Kroniki przypominają, że wszystkie wydarzenia organizowane przez Oliwski Dom Sąsiedzki są bezpłatne. Korzystajcie, dzielcie się swoimi pasjami, organizujcie spotkania. Bądźmy dla siebie.

Gdyby nie kronikarskie zacięcie i notatki naszych poprzedników, dziś nie wiedzielibyśmy, że w listopadzie 1875 roku skrócono trasę tramwaju konnego kursującego z Gdańska do Oliwy. Ze względu na konkurencyjność kolei tramwaje kończyły kurs we Wrzeszczu, a jedynie w sezonie letnim, przez kilka kolejnych lat, docierały do Oliwy. Zaś 79 lat później, w listopadzie 1954 roku Zakłady Mechaniki Precyzyjnej, mieszczące się na terenie dzisiejszych Targów Gdańskich, wyprodukowały pierwsze 18 wag analitycznych.
Warto zapisywać codzienne wydarzenia, bo to one składają się na naszą historię. Dzięki starannym notatkom nawet drobne fakty pozwalają kolejnym pokoleniom poznać życie i przemiany naszej dzielnicy oraz zrozumieć kontekst wielkich wydarzeń.
 

Warsztaty układania mandali kwiatowych to propozycja Oliwskiego Ratusza Kultury. Dzisiaj o godz. 17:00 uczestnicy spotkali się z artystką Mayrą Wojciechowicz w jednej z pracowni twórczych. Działania związane ze sztuką zawsze pobudzają kreatywność, uczą myślenia (nawet dorosłych), powodują, że świat staje się dla nas bardziej zrozumiały, a przede wszystkim uwrażliwiają na piękno. 

Irena Solska, aktorka i muza młodopolskich twórców inspirowała talentem i osobowością, a jej wizerunki malarskie i literackie pojawiały się nader często. Dzisiaj dysponujemy ciekawą spuścizną artystyczną i warto przypominać postać, której charyzmatyczna osobowość wydobywała z krakowskiej i lwowskiej bohemy linie, barwy, wysokie tony sztuki. Oddział Sztuki Nowoczesnej zaprosił dzisiaj o godz. 18:00 na bezpłatny wykład przybliżający nie tylko twórczość polskich artystów, którzy uwiecznili Solską, co mamy w naszych zbiorach. Przede wszystkim przypomniano aktorkę jako postać wybitną, twórczynię równą Wyspiańskiemu czy innym geniuszom epoki Młodej Polski. Wykład odbył się w ramach wystawy "Olga Boznańska i...". Kronika poleca śledzić wydarzenia w Pałacu Opatów, bo dzięki temu, że wystawa trwa wiele miesięcy Muzeum zaplanowało cały szereg towarzyszących mu wykładów, oprowadzań, warsztatów i dyskusji, a nawet... koncertów inspirowanych wibrującymi liniami na obrazach.

W ramach cyklu 50 na 50, czyli 50 spotkań na 50-lecie Uniwersystetu Gdańskiego dzisiaj odbyło się wydarzenie Don Kichoci kina. Tym razem było to spotkanie z Michałem Oleszczykiem wokół filmu "Chleb i sól" pełnometrażowego i nagrodzonego na festiwalu w Gdyni debiutem Damiana Kocura. Ten doświadczony i nagradzany za krótkie metraże reżyser zdecydował się pokazać pozornie upalne, leniwe lato i młodzież u progu dorosłości. Brzmi banalnie? A jednak pojawia się konflikt, najpierw niewielki, ale wkrótce spirala strachu i zagrożenia nakręca się coraz bardziej. O problemach poruszonych w filmie rozmawiano z gościem po projekcji filmu w auli Wydziału Filologicznego.

Paszcza Lwa, pub przy ul. Kwietnej zaprosił dzisiaj na energetyczny koncert zespołu "Marionetki". Mocne brzmienie, charyzmatyczny wokal - goście, którzy przybyli na wydarzenie w większości znają tę wyjątkową formację rockową.

Mówi się o Pachołku, że to symbol Oliwy. Nasza Oliwa ma wiele symboli i wiele miejsc przyciągających jak magnes. To przecież katedra, park, Oliwski Ratusz Kultury, kameralne księgarnie i kawiarnie, restauracje, otwarte pracownie, stawy z otaczającymi je alejkami i ulice, uliczki, ścieżki.

21 listopada 1889 roku uroczyście odsłonięto nowy monument ku czci królowej Luizy Augusty Wilhelminy Amalii von Mecklemburg-Strelitz, żony króla Prus Fryderyka Wilhelma Hohenzollerna spokrewnionego z jednym z oliwskich opatów. Nowy monument zastąpił dawniejszy pomnik ustawiony nieopodal Pachołka już w 1810 roku. Granitowe bloki wciągano na szczyt za pomocą koni i wołów oraz robotników, których wówczas udostępnili właściciele ziemscy. Najcięższy blok ważył blisko trzy tony. Na szczycie umieszczono rzeźbę orła pruskiego odlaną z brązu, a na froncie tablice z cytatami z Johanna Wolfganga Goethego gloryfikującymi królową. 

Księgarnia kameralna Książka i Wino nie zwalnia tempa wydarzeń artystycznych urozmaicając bywalcom i książkofilom zakupy, spotkania przy kawie czy winach z jesiennej karty i wśród zapachu książek. Dzisiaj wieczorem odbył się koncert przy świecach. Kołysanki dla księżyca wykonała Hanna Malenka. Kto był? Jakie macie wrażenia? Utulił Was głos artystki i spokojne tony muzyki?

W Muzeum Etnograficznym nadal trwa wystawa "Chełmowskiego wszechświat wyobrażony", a kuratorzy zaprosili dzisiaj na oprowadzanie. O godz. 12:00 można było posłuchać o tym ciekawym, a nieco zapomnianym artyście, ale niektórzy uczestnicy nie zapinając kurtek w ten lodowaty dzień przebiegli alejką do Pałacu Opatów na godz. 13:00. Tam bowiem odbyło się kuratorskie oprowadzanie po wystawie "Olga Boznańska i..." To kolejne spotkanie wokół twórczości artystki, której nazwisko ma coraz większą siłę przyciągania. Kto był? Jakie wrażenia po Chełmowskim, a jakie po Boznańskiej? Kronika chętnie wysłucha Waszych opowieści.

"Brzdące w Pałacu" - to wydarzenie zorganizowane przez Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego. Do Pałacu Opatów zaproszono dzieci w wieku 3-6 lat na warsztaty ruchowe, dla których inspirację stanowiły dzieła sztuki i architektura rokokowych wnętrz. Ruch wyzwolił w dzieciach kreatywność, a edukatorzy z Muzeum pokazali, że zabawa ze sztuką pozwala na lepsze odczuwanie rzeczywistości wokół nas. 

„Teatralny Pasjans 2025” to projekt, którego celem jest stworzenie przestrzeni do wartościowego dialogu między trzema grupami społecznymi: seniorami, młodzieżą szkolną oraz osobami z niepełnosprawnościami. Uczestnicy, pracując w swoich zespołach, przygotowują spektakle oparte na dziełach Szekspira. Każda grupa przez kilka miesięcy rozwija własną interpretację wybranego tekstu podczas intensywnych warsztatów, by finalnie zaprezentować efekty swojej pracy na scenie Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego.
W tym roku uczniowie z V LO w Gdańsku, pod opieką pani profesor Lucyny Rojek oraz pod artystycznym kierunkiem reżysera Macieja Wiznera, zmierzyli się z „Kupcem Weneckim”. Ich wersję mogliśmy podziwiać podczas prapremiery, która odbyła się 23 listopada w Oliwskim Ratuszu Kultury. Powstało przedstawienie bogate w emocje — wypełnione zarówno śmiechem, jak i wzruszeniem. Młodzież wykreowała na scenie postaci wyraziste, prawdziwe i intensywne, a całość dopełniła doskonale opracowana scenografia oraz piękna oprawa muzyczna. Wielkie gratulacje i podziękowania dla całego zespołu!
Występili:
Antonio: Antoni Dudek, 3c
Bassanio: Ignacy Bialuk, 3c
Shylock: Zofia Wysocka, 3c
Porcja: Julia Jerzemowska, 3c
Nerissa: Alicja Niżnik, 2c
Lancelot: Szymon Pettke, 3a
Gobbo: Mikołaj Rojek, 3b
Gratiana: Maria Żurawska, 2c
Solania: Olesia Shulandt, 2c
Lorenzia: Maja Galant, 2d
 

W czwartek 24.11.1977 roku na Targu Siennym w Gdańsku postawiono pomnik Marii Konopnickiej. Pomnik stanął staraniem spółdzielni zrzeszonych w „Cepelii”, przede wszystkim Spółdzielni Pracy Rękodzieła Artystycznego „Artes” w Oliwie. Zebranie środków na jego budowę było inicjatywą Towarzystwa im. Marii Konopnickiej po zjeździe liceów jej imienia w 1975 roku. W publikacji poświęconej historii przemysłu i rzemiosła w Oliwie wzmiankowana jest spółdzielnia o nazwie Artes — „Spółdzielnia Pracy Rękodzieła Artystycznego Artes”, która miała siedzibę w Oliwie przy ul. Pelplińskiej. „Artes” była znana jako jeden z nielicznych zakładów rzemiosła artystycznego w regionie, produkujący np. tkaniny ręcznie wykonywane, wyroby rękodzielnicze — coś w rodzaju dawnej pracowni artystyczno‑rękodzielniczej. Zachowały się fotografie i dokumentacja — m.in. z kolekcji Ośrodek KARTA — przedstawiające pracowników „Artes” przy pracy (tkanie gobelinów) datowane na lata 1960‑te.
 

liwianie pragnęli mówić "czysto po polsku", chcieli powrotu do polskości. Świadczy o tym utworzone 25 listopada 1919 roku Towarzystwo Pielęgnowania Języka Polskiego. Inicjatorem była polska młodzież. Oliwskie władze podjęły wcześniej agitację za przyłączeniem Gdańska i ziemi gdańskiej do Polski, rozpoczęto starania o otwarcie polskiej szkoły w Oliwie, przeprowadzono spisy ludności. Wybory do Rady Gminnej w Oliwie i na posłów do Konstytuanty Gdańskiej (późniejszego Sejmu Wolnego Miasta Gdańska) dowiodły, że w Oliwie mieszkało około dwa i pół tysiąca osób deklarujących pełną przynależność do narodu polskiego. 

Dzisiaj w Oliwskim Ratuszu Kultury odbyły się warsztaty malowania tuszem. Prowadziła je artystka Dorota Milewicz, której cykl akwareli mieliśmy szansę podziwiać najpierw na wystawie w naszym Ratuszu we wrześniu, a następnie w październiku w księgarni kameralnej "Książka i wino". Kto nie zdążył, a marzy o próbach malowania w subtelny, ulotny i bardzo emocjonalny sposób ma szansę zapisać się na kolejne warsztaty. Artystka poprowadzi je już 3 grudnia.

Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego, czyli Pałac Opatów zaprosił dzisiaj na spotkanie z Janem Sienkiewiczem, który opowiedział o Halimie Nałęcz, artystce i kolekcjonerce. Jej kolekcja licząca około 190 dzieł trafiła do zbiorów Muzeum w 1983 roku. Po raz pierwszy dar artystki udostępniono już w 1984 roku. Halima Nałęcz prowadziła w Londynie galerię sztuki, w której zorganizowała ponad 300 wystaw, często do świata sztuki wprowadzając polskich artystów. Dzisiaj o szansach, jakie tworzyła ta wyjątkowa osoba, o promowaniu sztuki awangardowej, wierności linii programowej galerii i biografii od dzieciństwa na Wileńszczyźnie po śmierć w Londynie opowiedział Jan Sienkiewicz. 

Kochani oliwianie! Pamiętajcie, że w Oliwskim Ratuszu Kultury działa Teatr przy stoliku. Szczęśliwcy, którzy pamiętali mieli szansę obejrzeć dzisiaj sceny z "Chłopów" Władysława Reymonta. Grupę prowadzi Marta Jankowska - aktorka, reżyserka i dydaktyczka. Wstęp na przedstawienia jest wolny.

Sztuka wyzwala ducha twórczego w kolejnych pokoleniach. Dzisiaj o godz. 18:00 w Pałacu Opatów wyjątkowe w swoim pomyśle wydarzenie: "Pulsowanie tła / ambientowy koncert w duchu fin de siècle". Malarstwo Olgi Boznańskiej, patronki roku 2025, zainspirowało wibrującymi konturami postaci i nieokreślonym tłem grupę muzyków, którzy stworzyli serię elektroakustycznych pejzaży. Wykorzystano muzykę przełomu XIX i XX wieku słuchaną wówczas na salonach i ambientowo przetworzono tę muzykę. Bazą były utwory Jadwigi Sarneckiej i motywy walców Jana Nepomucena Bobrowicza. 

28 listopada 1627 roku na redzie Gdańska stoczono bitwę morską pomiędzy flotą polską a eskadrą szwedzką, tradycyjnie zwaną „bitwą pod Oliwą”. Admirał Wilhelm Appelmann nie mógł uczestniczyć z powodu choroby, a dowództwo nad okrętami objął Arend Dickmann. Dowódcą piechoty morskiej był Jan Storch, a artylerii okrętowej – Herman Witte. Polskie siły, dowodzone wspólnie z radą wojenną, odniosły zwycięstwo, które miało duże znaczenie propagandowe i korzystnie wpłynęło na morale, pokazując, że polska flota może pokonać Szwedów. Bitwa wzmocniła pozycję królewską w Gdańsku, a materialnym efektem było czasowe zdjęcie szwedzkiej blokady portu.

Według źródeł (m.in. Kronika Gdańska autorstwa Mirosław Gliński i Jerzy Kukliński) w niedzielę 29 listopada 1320 roku papież Jan XXII nadał przywilej klasztorowi w Oliwie, potwierdzający jego posiadłości i dobra. Potwierdzenie majątku opactwa przez papieża miało na celu ustabilizowanie jego praw do ziem, dóbr, młynów, wsi i przywilejów — co było kluczowe dla przetrwania wspólnoty cysterskiej w trudnych czasach politycznych i własnościowych. W kolejnych latach — np. w 1323 r. — także biskupi (Warmii i Pomezanii) potwierdzili niepodzielność majątków klasztoru.

W 1807 roku wojska francuskie przejęły klasztor oliwski i urządziły w nim lazaret. Gdańsk oblegały wówczas wojska rosyjsko-pruskie i część armii francuskiej została zamknięta w lazarecie. Dopiero 29 listopada 1813 roku, po kilku miesiącach, z powodu głodu i braku wody francuski jenerał Rapp poddał się. Niespełna dwa lata później Gdańsk przestał istnieć jako miasto niepodległe i złożył hołd królowi pruskiemu Fryderykowi Wilhelmowi III.

W Olivia Star odbyły się dzisiaj Andrzejkowe warsztaty dla dzieci. Zapowiedziano je jako pełne magii, wróżb, zabaw i angielskich słówek, dlatego tytuł warsztatów to "The Magic of Tradition". Na wydarzenie obowiązywały bilety. Rodzice w oczekiwaniu na dzieciaki mogli zrelaksować się na Piętrze Widokowym.